Παγκόσμια Ημέρα Χορού, ο χορός πάει σχολείο

«Στο νηπιαγωγείο, είναι ουσιαστικής σημασίας να δίνεται στο παιδί η ευκαιρία να χορεύει, για να αναπτύσσει την ευαισθησία και τη δημιουργικότητά του, ώστε να είναι σε θέση να εκφράζεται πιο έντονα με την κίνηση.  Έτσι, το παιδί θα εκτελεί απλές κινήσεις, θα εκφράζει την ευχαρίστησή του επαναλαμβάνοντας την ίδια κίνηση, θα οργανώνει το χορό του σε σύντομες αλλεπάλληλες κινήσεις, θα μιμείται τα άλλα παιδιά, θα ενεργοποιεί τη φαντασία του και θα προβαίνει σε σύντομους αυτοσχεδιασμούς.Μ’ αυτό τον τρόπο θα ανακαλύψει διάφορες μορφές δημιουργίας, για τις οποίες εκδηλώνει ενδιαφέρον, περιέργεια και συγκίνηση.»
Απόσπασμα από γαλλικό πρόγραμμα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (1995)

O χορός γεννήθηκε από πολλές και διαφορετικές ανάγκες του ανθρώπου: να ξορκίσει τους φόβους του, να εξευμενίσει τους θεούς, να εκφράσει τον έρωτά του και κυρίως να επικοινωνήσει. Από τότε, πολλά πράγματα άλλαξαν, ο χορός όμως παραμένει ακόμα πανταχού παρών. Στο άκουσμα μιας ρυθμικής μουσικής, δεν μπορεί και το μικρό παιδί να αντισταθεί στον πειρασμό του λικνίσματος. Μελέτες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τους δυνατούς ήχους σαν απότομες μετακινήσεις και προσπαθώντας να ισορροπήσει το σώμα, του δίνει εντολή για κίνηση. Όλη αυτή η διαδικασία προκαλεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μια έντονη αίσθηση ευχαρίστησης που πλημμυρίζει τον οργανισμό. Λόγος ικανός για να εντάξετε το χορό στη ζωή του σχολείου. Ας κάνουμε λέξεις τις κινήσεις και τα συναισθήματα που εκδηλώνουμε με το χορό και να ας μάθουμε μέσα από αυτά. Είναι ένας τρόπος διαφορετικής προσέγγισης του χώρου και του χρόνου. Ίσως μπορούμε να μιλάμε για μια «γλώσσα του σώματος». Η ιδιαιτερότητα του χορού οφείλεται στη μορφή αυτή της ποίησης των κινήσεων.
Δύο πράγματα αφήσαμε έξω από το σχολείο: τη τέχνη και το παιχνίδι. Το παιχνίδι αντιμετωπίζεται ως αρμοδιότητα της παιδικής χαράς ή ως το αναγκαίο συμπλήρωμα του χρόνου ανάμεσα σε πιο σπουδαία θέματα. Η τέχνη, με κάποια μεγαλύτερη ανησυχία, συχνά υποβιβάζεται να είναι στο περιθώριο και στο συνοδευτικό αναλυτικό πρόγραμμα. Αυτά τα δύο είναι στενά συνδεδεμένα όχι μόνο για τα πολύ μικρά παιδιά, αλλά με την ίδια την ανθρώπινη ζωή, έχοντας εξαιρετικά ζωτικές επιπτώσεις στη μελλοντική εκπαίδευση και τη διδασκαλία. Η καλή τέχνη είναι πάντα παιγνιώδης, όπως το καλό παιχνίδι εμπεριέχει πάντα την τέχνη.
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα χορού ας σκεφθούμε να μπει ο χορός στο σχολείο μας, για να θέσει ένα νέο ερέθισμα στην καθημερινότητα των παιδιών της πρώιμης εφηβικής ηλικίας, για να διευρύνει το φάσμα επιλογών στη συμπεριφορά τους, στη στάση τους προς τον κόσμο και τον εαυτό τους.
Μιας παγκόσμιας ημέρας που καθιερώθηκε από την Επιτροπή Χορού του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου – UNESCO, το 1982, η οποία εορτάζεται στις 29 Απριλίου με έναυσμα την ημερομηνία γέννησης του δημιουργού του σύγχρονου μπαλέτου, Ζαν – Ζορζ Νοβέρ (1727 – 1810) και γιορτάζει την 31η επέτειό της.
Κάθε χρόνο, μία προσωπικότητα του χορού αναλαμβάνει να γράψει ένα μήνυμα, με στόχο την ανάδειξη του χορού ως μία μορφή τέχνης που δεν γνωρίζει κανενός είδους όρια και ενώνει όλους τους ανθρώπους μέσα από τη ρυθμική της γλώσσα.
υδαίος χορογράφος Λιν Χουάι Μιν, ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Cloud Gate Dance Theatre στην Ταϊβάν, με το κείμενό του να αναφέρεται στον Μεγάλο Πρόλογο, από το «Βιβλίο των Τραγουδιών», μια ανθολογία κινεζικής ποίησης που χρονολογείται από τον 10ο έως τον 7ο αιώνα π.Χ..
«Τα συναισθήματα ξυπνούν και παίρνουν μορφή με τις λέξεις. Αν οι λέξεις δεν επαρκούν, μιλάμε με αναστεναγμούς. Αν οι αναστεναγμοί δεν επαρκούν, τα τραγουδάμε. Αν το τραγούδι δεν επαρκεί,τότε ασυνείδητα τα χέρια μας τα χορεύουν και τα πόδια μας τους δίνουν τον ρυθμό». Ο χορός είναι μια ισχυρή έκφραση. Μιλά στη γη και τον ουρανό. Μιλά για τη χαρά, τον φόβο και τις επιθυμίες μας. Ο χορός μιλά για το άυλο, μα αποκαλύπτει την ψυχική διάθεση του ανθρώπου και τις ιδιοσυγκρασίες και τους χαρακτήρες ενός λαού.
Όπως σε πολλούς πολιτισμούς στον κόσμο, οι αυτόχθονες στην Ταϊβάν χορεύουν σε κύκλο. Οι πρόγονοί τους πίστευαν ότι τα κακά πνεύματα θα έμεναν έξω από τον κύκλο. Με ενωμένα τα χέρια, μοιράζονται τη ζεστασιά ο ένας του άλλου και κινούνται στους παλμούς της κοινότητας. Ο χορός ενώνει τους ανθρώπους και ο χορός γεννάται στο σημείο εκμηδενίσεως. Οι κινήσεις χάνονται, καθώς γεννιούνται. Ο χορός υπάρχει μόνο εκείνη τη φευγαλέα στιγμή. Είναι πολύτιμος. Είναι μια μεταφορά της ίδιας της ζωής.Σε αυτήν την ψηφιακή εποχή, οι κινούμενες εικόνες παίρνουν εκατομμύρια είδη μορφών. Είναι συναρπαστικές. Αλλά ποτέ δε θα καταφέρουν να αντικαταστήσουν τον χορό, γιατί οι εικόνες δεν ανασαίνουν.
Ο χορός είναι μια γιορτή αφιερωμένη στη ζωή. Ελάτε, κλείστε την τηλεόρασή σας, σβήστε το κομπιούτερ σας και ελάτε να χορέψουμε. Εκφραστείτε μέσα από αυτό το θεϊκό και επιβλητικό όργανο, το σώμα μας. Ελάτε να χορέψουμε και ενωθείτε με τους λαούς στα κύματα των παλμών. Αδράξτε εκείνη την πολύτιμη και φευγαλέα στιγμή. Ελάτε να γιορτάσετε τη ζωή χορεύοντας».

Προτείνοντας στα παιδιά να χορέψουν στο σχολείο, είτε σε οποιοδήποτε μάθημα ή συγκεκριμένα στο μάθημα της φυσικής αγωγής, βοηθάμε στην ανάπτυξή τους, τα βοηθάμε να μεγαλώσουν. Έτσι, αξιοποιούνται σημαντικά οι παράπλευρες ικανότητες, όπως ακρόαση, παρακολούθηση, αυτονομία, ένταξη στις προτεινόμενες δραστηριότητες, κοινωνικότητα η εκφραστική ικανότητα τους, βοηθώντας τα να εκφράζονται μέσα από το σώμα τους και όχι μόνο με τις λέξεις.