Η παιδική παχυσαρκία. It begins at home

Από πανευρωπαϊκές μετρήσεις και συγκρίσεις προκύπτει ότι τα ελληνόπουλα είναι τα πλέον υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά της Ευρώπης.

Οι γονείς των υπέρβαρων παιδιών δεν είναι άμοιροι ευθυνών. Κατ’ αρχάς είναι και οι ίδιοι παχύσαρκοι, για τους ίδιους  ακριβώς λόγους που είναι και τα παιδιά τους ή μάλλον το παιδί τους. Όχι σπάνια οι γονείς αυτοί αφυπνίζονται, βλέπουν την πραγματικότητα και «δεν θέλουν το παιδί τους να πάθει τα ίδια». Δεν τους ανησυχεί το δικό τους βάρος. Τους ανησυχεί το βάρος του παιδιού τους. Κατά τη γνώμη τους, το πρόβλημα δεν είναι οικογενειακό, που σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά είναι πρόβλημα αποκλειστικά του παιδιού. Απευθύνονται λοιπόν στους «ειδικούς», αρχίζει μια οικογενειακή κινητοποίηση. Όλοι περικυκλώνουν το παιδί με πιεστικά δεσμά προσδοκιών. Ξεκινά το δύστυχο ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος με τροφές που ορίζει το διαιτολόγιο και που η οικογένεια δεν έχει ξαναδεί στο τραπέζι της. Το παιδί υποχρεώνεται να τρώει αυτό, αυτό και αυτό, την ώρα που οι υπόλοιποι δίπλα του τρώνε ό,τι έτρωγαν και έπιναν ανέκαθεν: διατροφικές βόμβες κάθε μορφής και προέλευσης.

Οι γονείς που δημιούργησαν το πρόβλημα, τώρα αντί να το λύσουν, το περιπλέκουν περισσότερο. Αισθάνεται το παιδάκι ένοχο και τιμωρημένο, χωρίς να φταίει. Μέχρι προχθές άκουγε τις παροτρύνσεις της μαμάς«να το φας όλο, να γίνεις δυνατός». Σήμερα αντιμετωπίζει τις επικρίσεις, τις ειρωνείες και τα σχόλια όλων, ακόμη και της μαμάς. Κανείς λοιπόν δεν το αγαπά, όλοι το επιτίθενται, το  προσβάλλουν και δεν μπορεί να ξεχωρίσει ποιος είναι ειλικρινής μαζί του και ποιος όχι.  Μέχρι προχθές όλοι του έκαναν όλα τα χατίρια και σήμερα όλοι του τα χαλούν. Ο μόνος που δεν του τα χαλάει είναι το φαγητό. Εκεί βρίσκει παρηγοριά. Το πρόβλημα ανακυκλώνεται, συνεχώς επιδεινούμενο,  χωρίς να έχει τέλος.

Το αποτέλεσμα είναι βέβαια γνωστό. Το παιδάκι μεγαλώνει πλέον με την πεποίθηση ότι δεν πρόκειται ν’ αδυνατίσει ποτέ, «γιατί φταίει ο οργανισμός του» ή γιατί δεν υπάρχει μέθοδος. Αγνοεί ότι παχαίνει, γιατί δεν έμαθε να σιτίζεται σωστά, γιατί δεν έμαθε να ασκείται, γιατί με άλλα λόγια οι γονείς του τα έκαναν θάλασσα. Αγνοεί ότι ζει λανθασμένα, γιατί δεν διδάχτηκε ποτέ το σωστό. Ως έφηβος και ως ενήλικας συχνά θα επικαλείται τη συνήθη δικαιολογία, «ότι τον παχαίνει ακόμα και το νερό». Όταν θα μάθει την αλήθεια, θα είναι πολύ αργά, γιατί θα βρίσκεται από την άλλη μεριά του φράχτη και το πιθανότερο είναι να μην μπορέσει να πηδήξει ποτέ από δω. Το πιθανότερο είναι να μείνει εκεί, καθιστό επάνω σε ένα χοντρό τόμο Παθολογίας, ζώντας, δυστυχώς, μέσα στην απόρριψη.

Οι γονείς του και γενικά οι ενήλικες που έχουν πρόβλημα παχυσαρκίας, δεν βρίσκονται σε καλύτερη θέση. Αφού δοκίμασαν να εφαρμόσουν, χωρίς επιτυχία,  τις συμβουλές των διαφόρων βιβλίων με δίαιτες αδυνατίσματος, στη συνέχεια άρχισαν να μπαινοβγαίνουν στα κάθε λογής ινστιτούτα (μη) αδυνατίσματος, για να εγκαταλείψουν τελικά και αυτά μαζί με κάθε προσπάθεια, νικημένοι και παχύτεροι από ποτέ.

Ξέρετε γιατί συνέβη αυτό; Συνέβη γιατί δεν ήξεραν το αυτονόητο. Γιατί δεν το διδάχτηκαν στο σπίτι τους όταν ήταν παιδιά. Συνέβη γιατί βασίστηκαν στις διατροφικές γνώσεις (που, ενδεχομένως, ήταν ορθές) κάποιων άλλων. Γιατί ό,τι έτρωγαν, το έτρωγαν ακολουθώντας συνταγή ειδικού, που νόμιζαν ότι είχε προσωρινή ισχύ, δηλαδή μέχρι να χάσουν το περιττό βάρος. Το έκαναν γιατί δεν είχαν προσωπική γνώση του σωστού, που δεν είναι μία προσωρινή κατάσταση, υπό την καθοδήγηση κάποιου άλλου, αλλά μία απόλυτα προσωπική προσπάθεια, με βιωματικά χαρακτηριστικά, που διαρκεί μία ολόκληρη ζωή.

Η πολιτεία αντιληφθείσα το πρόβλημα ενέταξε την αγωγή υγείας στην διδακτέα ύλη.

Εκπονούνται σχετικά  προγράμματα σε κάθε σχολείο, σε κάθε τάξη. Εκπονούνται projects – σχέδια εργασίας, μερικά όντως πολύ ευφάνταστα, πλην όμως με το γνωστό αποτέλεσμα: δηλαδή χωρίς αποτέλεσμα. Τα παιδιά όντως συμμετέχουν, προσφέρουν, ενδιαφέρονται. Δείχνουν ακόμη και ενθουσιασμό. Αποχτούν γνώσεις που όμως τους είναι προσωρινές  έως άχρηστες. Βγαίνοντας από την τάξη τίποτε δεν θα εφαρμόσουν στο επόμενο κιόλας λεπτό. Τίποτε δεν ανακαλούν. Ό,τι έμαθαν θα μείνει κλειστό για πάντα στα αζήτητα του εγκεφάλου τους και θα αποξεραίνεται σαν το λουλούδι μέσα στην παλιά εφημερίδα, ώσπου να διαλυθεί.

Συνήθειες που δεν έχουν την απαρχή τους την οικογένεια δεν πρόκειται να γίνουν ποτέ μα ποτέ βιωματικές.  All  begin at home. Όλα ξεκινούν από το σπίτι.

Παππά Άννα

Δασκάλα -Συγγραφέας

(πηγή: «Η δημιουργία του ποδοσφαιριστή» βιβλίο από τις εκδόσεις Φυλάτος ,fylatos.com)